Każdy rodzic chciałby, aby jego dziecko cieszyło się doskonałym zdrowiem i przeszło przez okres dzieciństwa bez problemów poważniejszych niż katar, kaszel, kilka zadrapań czy siniaków. Każda choroba jest nieprzyjemna dla małego pacjenta i stresująca dla rodziców. Niestety, nie da się całkowicie uniknąć chorób. Jak więc postępować, gdy pojawią się ich pierwsze objawy?
Choroby wieku dziecięcego mogą być wirusowe lub bakteryjne. Częste zachorowania dzieci związane są z niedorozwojem ich systemu odpornościowego. Pełną dojrzałość osiąga on dopiero około 12. roku życia. Jakie są najczęstsze choroby wieku dziecięcego? Jak sobie z nimi radzić?
SPIS TREŚCI
Zapalenie gardła i dróg oddechowych
Najczęstszą dolegliwością u dzieci, zwłaszcza w sezonie jesienno-zimowym i zimowo-wiosennym, jest przeziębienie. Objawia się zaczerwienieniem gardła, katarem, kaszlem oraz podwyższoną temperaturą ciała. Dziecko staje się marudne, apatyczne, nie ma chęci na zabawę, może być ospałe i nie mieć apetytu. Jeśli przeziębienie jest pochodzenia wirusowego (infekcja), wówczas nie wymaga zwykle specjalnego leczenia. Dziecku podaje się preparaty o działaniu objawowym: syrop na kaszel, wodę morską lub krople na katar, a na ból gardła przeciwzapalne tabletki do ssania (dla starszych dzieci) lub aerozole o analogicznym działaniu (dla młodszych). Na gorączkę należy podawać preparat z paracetamolem lub ibuprofenem. Jeśli przeziębienie jest wywołane przez bakterie, wówczas infekcja przebiega nieco odmiennie i konieczna jest wizyta u lekarza. Gorączka przy zakażeniu bakteryjnym jest zwykle wyższa (powyżej 38,5 st. C). Pojawia się katar o zielonym lub żółtym zabarwieniu. Takiej infekcji towarzyszy także mokry kaszel, a gardło jest intensywnie zaczerwienione.
W leczeniu infekcji bakteryjnych u dzieci stosujemy terapię antybiotykami w połączeniu z leczeniem objawowym.
Zapalenie ucha
To dolegliwość szczególnie bolesna, nasilająca się w nocy. Chorobie może towarzyszyć gorączka. Ból powinien wyeliminować odpowiedni lek przeciwbólowy. Gdy po dwóch dniach leczenia nie będzie poprawy, należy udać się do lekarza.
Grypa
To choroba wywołana przez wirusy. Objawia się wysoką temperaturą, wodnistym katarem, silnym zaczerwienieniem gardła, suchym kaszlem, brakiem apetytu, a przede wszystkim dokuczliwymi bólami mięśni i stawów. Grypa nie poddaje się leczeniu antybiotykami. Należy zastosować leczenie objawowe i „wyleżeć chorobę”, aby uchronić dziecko przed niebezpiecznymi powikłaniami.
Infekcje przewodu pokarmowego
Ich objawami są wymioty, biegunka, ból brzucha, czasem podwyższona temperatura. Infekcje przewodu pokarmowego u dzieci są często spowodowane przez rotawirusy, na które możemy zaszczepić dziecko już w pierwszych tygodniach życia. Podczas infekcji należy pamiętać o podawaniu dużej ilości wody i diecie lekkostrawnej. Jeśli objawy nie ustępują po trzech dniach, konieczna jest wizyta u pediatry. Warto pamiętać, że biegunka i wymioty u małych dzieci stwarzają niebezpieczeństwo odwodnienia.
Ospa
To choroba wirusowa, występująca powszechnie u przedszkolaków. Objawia się swędzącą wysypką na całym ciele oraz podwyższoną temperaturą. Leczenie polega na podawaniu leków przeciwgorączkowych oraz łagodzących świąd skóry. Można kąpać dziecko w roztworze nadmanganianu potasu, który odkaża skórę i wysusza krostki. Dostępne są szczepionki przeciwko ospie wietrznej, które łagodzą przebieg choroby i zmniejszają możliwość powikłań.
Szkarlatyna
To choroba zakaźna, wywoływana przez kilka szczepów paciorkowców, Na początku choroby gorączka może sięgać nawet 39-40 stopni. Towarzyszą jej bóle brzucha i wymioty. W przebiegu infekcji pojawia się zwykle wysypka, przypominająca ukucia, występująca najczęściej w zgięciach ciała, na pośladkach i brzuchu. Po kilku dniach pojawia się łuszczenie skóry, głównie na dłoniach i stopach. Szkarlatyna musi być leczona kuracją antybiotykową.
Różyczka
Występuje najczęściej w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Wywoływana jest przez wirusa różyczki, który przenosi się drogą kropelkową. Różyczka objawia się złym samopoczuciem, bólem głowy, katarem i zapaleniem spojówek. Jednak głównym jej objawem jest wysypka o bladoróżowym kolorze. Najpierw zwykle pojawia się na twarzy, w ciągu kilkunastu godzin rozprzestrzenia się na tułów, a następnie na ręce i nogi.
Należy pamiętać, że bardzo niebezpieczne jest zakażenie różyczką w pierwszym okresie ciąży. Może wówczas dojść do uszkodzenia płodu.
Świnka
Jest chorobą wirusową. Występuje najczęściej u nastolatków i dzieci w wieku szkolnym. Świnka rozpoczyna się nagle, zdarza się, że temperatura dochodzi do 40 st. C. Do objawów świnki należy także osłabienie, nudności, czasem wymioty. Typowym i najbardziej charakterystycznym objawem jest obrzęk ślinianki przyusznej, najczęściej najpierw lewej. Po 1-3 dniach dochodzi do obrzęku drugiej ślinianki. Chorobie może towarzyszyć również ból ucha.
Jak przyspieszyć powrót dziecka do zdrowia?
– Co najmniej dwa razy dziennie należy dokładnie wietrzyć pomieszczenia, w których przebywa dziecko. Pomaga to zapobiegać namnażaniu się czynników chorobotwórczych i zakażeniom wtórnym.
– Temperatura powietrza w pomieszczeniach powinna wynosić 20-22 st. C. Bardzo ważne jest, by nie przegrzewać dziecka, zwłaszcza gorączkującego. Istotne jest także prawidłowe nawodnienie dziecka.
– Trzeba zadbać o odpowiednią wilgotność powietrza – zbyt ciepłe i suche powietrze wzmaga uporczywy kaszel.
– Należy pilnować, aby dziecko przy kichaniu i kasłaniu zasłaniało buzię dłońmi oraz często myło ręce.
– Leżenie w łóżku znacznie utrudnia głębokie oddychanie oraz prawidłowe odkrztuszanie. Warto wiec tak zorganizować dziecku czas, aby nie było zmuszone do ciągłego przebywania w pozycji leżącej. Dobrą propozycją jest układanie puzzli czy gry planszowe. Jednak wszystko z umiarem, gdyż nadmierne zmęczenie fizyczne może pogorszyć stan chorego i przedłużyć powrót do zdrowia.
– Każde niepokojące objawy pojawiające się u dziecka powinny być konsultowane z lekarzem pediatrą.
Przeczytaj także:
Jak zaciekawić dziecko bajką i dlaczego jest to takie ważne?
Literatura:
Ewa Bernatowska-Matuszkiewicz, Katarzyna Bieńkowska, Maria Borszewska-Kornacka, ABC chorób wieku dziecięcego, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 2011.
Steven Dowshen, Neil Izenberg, Elizabeth Bass, Dziecko. Zdrowie i rozwój od poczęcia do 5 roku życia, Świat Książki, Warszawa, 2003.
